Dziś jest Popielec
Środa Popielcowa zwana również Popielcem, to pierwszy dzień Wielkiego Postu, trwającego aż do Wielkanocy. Popielec i obrzędy z nim związane mają być wyraźnym znakiem początku okresu Wielkiego Postu, czasu refleksji, zadumy i umartwienia, czasu, który ma nas przygotować na święto Zmartwychwstania Pana.
W Środę Popielcową katolików obowiązuje post jakościowy czyli wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych (od 14 roku życia) i post ścisły ? ilościowy czyli ograniczenie się do spożycia trzech posiłków ? jednego do syta i dwóch skromnych.
Zgodnie z prawem kanonicznym obowiązek ten spoczywa na wszystkich wiernych w wielu od 18 do 59 lat.
Choć w czasie uroczystości w świątyni w większości kościołów na świecie kapłan czyni popiołem znak krzyża na czole wiernych, w Polsce przyjął się zwyczaj posypywania głów popiołem. Tradycja posypywania głów popiołem na znak pokuty pojawiła się w VIII wieku. W XI wieku papież Urban II uczynił go obowiązującym zwyczajem w całym Kościele. Obrzęd ten ma miejsce w czasie liturgii słowa po homilii i zastępuje akt pokuty. Kapłan ze złożonymi rękami zachęca najpierw wiernych, by zjednoczyli się z nim w modlitwie błagalnej o poświęcenie popiołu. Kapłan w modlitwie błaga o oczyszczenie z grzechów i o dobre przygotowanie w czterdziestodniowym okresie postu i pokuty do uczestnictwa w Misterium Paschalnym Chrystusa.
Następnie następuje właściwy obrzęd posypania. Wierni zbierają się przy ołtarzu, a kapłan posypując im głowy mówi; ?Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię? lub ? Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz?. Słowa te mają przypominać nam o kruchości życia i nieuchronnej śmierci, o szybkim przemijaniu życia doczesnego. Mają pomóc uświadomić sobie, że życie na ziemi jest doczesną drogą do Boga i zmobilizować do nawrócenia, pokuty i poprawy.
Obrzęd posypania głów popiołem symbolizuje żałobę, skruchę oraz gotowość do pokuty, jest znakiem pokory.
Popiół pochodzi ze spalonych palm poświęconych rok wcześniej w Niedzielę Palmową.
Tekst: Maria Krzyżanowska
Zdjęcia z Mszy Świętej Popielcowej: Adam Krzyżanowski